Wariacje na temat analizy SWOT zaczniemy od wyjaśnienia skąd ta tajemnicza nazwa? Otóż jest to akronim angielskich słów, które oznaczają tyle co:
Analiza SWOT to znana już od połowy XX wieku metoda strategicznej analizy firmy. Stanowi ona podstawowe narzędzie budowy strategii marketingowej marki, a jej dużą zaletą jest uniwersalność. Do czego ta uniwersalność się sprowadza? Otóż analizę SWOT można przeprowadzić w obszarze nie tylko dużego przedsiębiorstwa, ale i małej firmy.
Analiza SWOT pozwala nie tylko na uporządkowanie informacji o przedsiębiorstwie, ale również nadaje mu konkretny kierunek rozwoju, działania. Podstawę tego kierunku stanowią wnioski wyciągnięte z analizy, dające czasem wręcz krytyczny obraz funkcjonowania firmy. Zebrana wiedza pozwala doskonalić te obszary, które nie przynoszą pożądanych efektów.
Analizę SWOT można stosować globalnie, dla całej firmy, jak i lokalnie, czyli skupiając się na jej poszczególnych aspektach funkcjonowania, jak np. sprzedaż, finanse, produkcja. Coraz częściej analiza SWOT praktykowana jest w firmach doradczych, na zlecenie klienta. Aby lepiej poznać możliwości, które daje analiza SWOT przyjrzyjmy się po kolei składnikom, które ją tworzą.
To całość walorów, zalet, które posiada przedsiębiorstwo. Jakie to mogą być atuty? To na przykład unikatowy produkt, którego do tej pory nie było na rynku czy mocna kadra pracowników. Tutaj należy skupić się na takiej wartości firmy, która jest unikalna i której nie posiada konkurencja. Mocne strony to także główne czynniki, które mogą determinować sukces firmy.
Aby analiza SWOT odniosła swoje cele, na swoją firmę należy spojrzeć obiektywnie, nie przymykając oczu na jej wady. Jakie mogą być słabe strony firmy? To np. niewystarczające zaplecze sprzętowe, brak doświadczenia, czy niewystarczająca rozpoznawalność marki. Analizując słabe strony przedsiębiorstwa, podobnie jak w przypadku atutów, warto przeprowadzić ich hierarchizację.
Szanse to czynniki zewnętrzne, których potencjał może wykorzystać przedsiębiorstwo, aby wzmocnić swoją pozycję na rynku. Szanse dzielą się na te faktycznie występujące i na te, które być może pojawią się w przyszłości. Co może okazać się taką możliwością? Może to być słabość konkurencji, którą warto wykorzystać. Jeśli chodzi o szanse potencjalne, te należy prognozować – na jakie usługi, produkty może być popyt w najbliższym czasie? Czego nie ma na rynku, a co mogłoby zyskać spore zainteresowanie wśród odbiorców?
Czynniki zewnętrzne, których działanie może być negatywne na przedsiębiorstwo. Zagrożeniem realnym mogą być zmiany w obszarze prawa, np. wzrost podatków. Na niekorzystne oddziaływanie tych czynników firma nie ma wpływu, co więcej może jeszcze przez długi czas odczuwać ich negatywne skutki.
Aby przeprowadzenie analizy SWOT powiodło się należy poświęcić jej dużo czasu. Powinna ona być jasna, zwięzła i dokładnie rozpatrująca dany problem. Przeprowadzając analizę SWOT należy pamiętać, że dotyczy ona określonego punktu czasowego i aby jej wykonanie nie poszło na marne należy powracać do niej w czasie. Umożliwi to dokonanie porównania i sprawdzenia, czy wcześniej analizowana w czasie sytuacja uległa poprawie, nie zmieniła się, a może pogorszyła się? Należy to zweryfikować!
Analizę SWOT można przeprowadzić w czterech kierunkach:
Stosowana jest wówczas, kiedy w przedsiębiorstwie funkcjonują zarówno mocne strony, jak i szanse. Nastawiona jest na rozwój przedsiębiorstwa, rozszerzenie swojej dotychczasowej działalności np. o nowe rynki odbiorców.
Praktykowana jest wówczas, kiedy słabe strony przedsiębiorstwa idą w parze z występującymi zagrożeniami i odwrotnie. Jej celem jest oddalenie firmy od ryzyka jej upadłości i utrzymanie przedsiębiorstwa na rynku.
Tutaj zalety firmy sprzyjają minimalizacji zagrożeń, zarówno tych realnych, jak i potencjalnych. Zasoby przedsiębiorstwa dają możliwość przeczekania kryzysowej sytuacji, nie narażając firmy na zbyt duże straty.
Stosowana jest kiedy przedsiębiorstwo chce całkowicie zlikwidować słabe strony, które uniemożliwiają zastosowanie wszelkich, występujących po drodze okazji.